bursa - omü sözlük
osmanlı devleti'nin eski başkenti, ilk parasını bastırdığı şehirdir. bursa ilinin merkezi, `osmangazi`, `yıldırım`, `nilüfer`, `gemlik` gibi yoğun nüfuslu ilçelerle iç içedir. merkez ilçeler dışında `orhangazi`, `inegöl` ve `mustafakemalpaşa` diğer yoğun nüfuslu ilçelerdir.

bursa ilinin doğal yapısı, genel itibariyle dağlardan ve yaylalardan meydana gelmiştir. ilin kuzey kesimini engebelendiren samanlı dağları, aynı zamanda yalova, kocaeli ve sakarya illeriyle bursa'nın doğal sınırını oluşturur. daha güneyde, iznik gölü'nün güneyinden marmara denizi kıyıları boyunca mudanya dağları uzanır. ilin orta kesiminde ise 2.500 metreyi aşan yüksekliğiyle türkiye'nin kuzeybatısında yer alan dağların en yükseği olan uludağ vardır. `iznik gölü` ve `ulubat gölü`, bursa il sınırları içerisindedir. suları tatlı olan bu göllerde, tatlısu balıkları ve kerevit yaşar. ayrıca bursa'da küçük yapay göller de bulunmaktadır.

`gemlik körfezi`'nin kuzey kesiminde, büyük bölümü yalova ili sınırlarında olan armutlu yarımadası vardır. armutlu yarımadası'nın batısında bulunan ve yarıaçık cezaevi olarak kullanılan `imralı adası`, yönetim bakımından bursa'ya bağlıdır.

bursa, çok önemli bir sanayi merkezidir. ildeki tarım-sanayi ilişkisi oldukça organize düzeydedir. geleneksel ipekböceği yetiştiriciliğinin yanı sıra, ilde merinos ve kıvırcık adı verilen, yünüyle ünlü iki farklı koyun cinsinin yetiştiriciliği yapılır. asırlardır devam eden yünlü ve ipekli dokumacılık ile havlu üretimi, bursa için günümüzde de büyük önem taşır. gemlik ilçesinde yetiştirelen sofralık zeytinin ünü ülke sınırlarını aşmıştır. bursa ise şeftalisi ile ünlüdür. ayrıca, kış sporları ve kayak merkezi tesisleriyle `uludağ`, kış turizminin odağıdır.

doğal yapısının tarıma elverişli olması ve coğrafî konumunun yerleşime uygunluğu, bursa ili topraklarını tarih boyunca önemli ve kalabalık bir yerleşim yeri yapmıştır. bursa, bugünkü görünümünü xıı. yüzyıl itibariyle türklerle birlikte kazanmaya başlamıştır. xıv. yüzyılda ilde belirginleşen türk uygarlığı, kendisinden önceki farklı uygarlıklarla harmanlanmıştır.

bursa, osmanlı döneminde devletin en önemli dokumacılık merkezi durumundaydı. bursa'dan sonra osmanlı başkenti olan iznik şehri ise turkuaz renginin egemen olduğu geleneksel çiniciliğiyle ön plandaydı. iznik şehri, aynı zamanda tarihî iznik konsülü'nün toplandığı yer olması bakımından hristiyanlık dünyasında önemli bir yere sahiptir.

sonraki dönemde, devletin başkenti marmara denizi'nin karşı kıyısına taşınmasına rağmen, devlet-i aliyye için bursa her zaman el üstünde tutulan ve imar edilmeye devam edilen bir yer olmuştur. şehir, osmanlı döneminden kalma evler, camiler, türbeler, hanlar, hamamlar, medreseler, külliyeler, imarethanelerle doludur.