arapça \"al din\" (dinin) gramer kurallarına bağlı olarak bir önceki kelimeyle -addin, -eddin, -uddin, -üddin şeklinde birleşerek birleşik isim, birleşik kavram meydana getirirler. ( türkçe\'de -eddin ünsüz sertleşmesi gereği -ettin şekline dönüşür.)
-ettin ile biten birleşik kelimelerin ortaya çıkış mantığı isim olarak değildir. sıfattır ve unvandır. islâm adına önemli işler yapan müslümanlara verilen unvanlardır.
mesela bugün kullanılan fatih ismini ele alalım: arapça\'da fath kelimesi (a harfi kısadır) türkçe\'ye fetih olarak geçer, fetih yapan kişiye fatih (fetheden) denir ve sıfattır, unvandır. sultan ıı. mehmet\'in unvanıdır. ama bugün isim olarak kullanılıyor.
unvan oldukları ve sıfat değeri taşıdıkları için genellikle isimden önce kullanılırlar, ama zaman zaman unvanların dizilimi değişiklik gösterebilir. örneğin:
kutbettin muhammet - mevlâna celâdettin rumî - nurettin mahmut zengî - selâhattin eyyubî - alâattin keykubat - barbaros hayrettin
barabros harettin paşa üzerinden bakalım şimdi: asıl ismi hızır reis idi. avrupalılar barbaros (barbarosso/barbarossa) unvanını, osmanlılar ise hayrettin unvanını verdi. bu şekilde bilinen ismi barbaros hayrettin oldu.
cenap şahabettin de bu mantıkta \"cenap şahabettin\" olmuştur zannedersem. unvanlarla ortaya çıkmış (takma) ismidir.
-ettin ile biten birleşik kelimelerin ortaya çıkış mantığı isim olarak değildir. sıfattır ve unvandır. islâm adına önemli işler yapan müslümanlara verilen unvanlardır.
mesela bugün kullanılan fatih ismini ele alalım: arapça\'da fath kelimesi (a harfi kısadır) türkçe\'ye fetih olarak geçer, fetih yapan kişiye fatih (fetheden) denir ve sıfattır, unvandır. sultan ıı. mehmet\'in unvanıdır. ama bugün isim olarak kullanılıyor.
unvan oldukları ve sıfat değeri taşıdıkları için genellikle isimden önce kullanılırlar, ama zaman zaman unvanların dizilimi değişiklik gösterebilir. örneğin:
kutbettin muhammet - mevlâna celâdettin rumî - nurettin mahmut zengî - selâhattin eyyubî - alâattin keykubat - barbaros hayrettin
barabros harettin paşa üzerinden bakalım şimdi: asıl ismi hızır reis idi. avrupalılar barbaros (barbarosso/barbarossa) unvanını, osmanlılar ise hayrettin unvanını verdi. bu şekilde bilinen ismi barbaros hayrettin oldu.
cenap şahabettin de bu mantıkta \"cenap şahabettin\" olmuştur zannedersem. unvanlarla ortaya çıkmış (takma) ismidir.