marcel proust - omü sözlük
roman yazarı, denemeci, eleştirmen ve çok daha önemlisi muhteşem bir gözlem yeteneğine ve entelektüelliğe sahiptir proust. kayıp zamanın izinde'si ile modern edebiyata damga vurmuştur. eleştirel yanları da olmuştur fakat hani benzetme yapacak olursak, kitabı yayımlandığında diğer edebiyatçılar uber görmüş taksiciler gibi bir ruh haline büründüler. bu övgülerin altını muhakkak dolduracağım fakat ondan da önce proust'u anlamak ya da anlamlandırmak için onu oluşturan yaşantısına, fikirlerine, etkilendiği kişilere ve belki de onun en ayırt edici özelliği olan zamanın bizim hiç bilmediğimiz bir biçimde proust tarafından adeta rubik küpü gibi karıştırılmasına bakmak gerekir.

proust'un, kayıp zamanın izinde kitabı ile maslow'un piramidinde kendini gerçekleştirme ve ruhen huzura ermesinde adeta bir tersine nedensellik ya da ters nedensellik dediğimiz bir durum var ki biz buna kısaca geleceğin geçmişi şekillendirmesi diyebiliriz. sanki proust, yarı otobiyografik diyebileceğimiz bu kitabı geleceğinde yazmıştı ve tüm yazdıklarını da yaşamak zorunda kalmıştı gibi duruyor. adeta proust'un geleceği geçmişine uzanıp onu kendisine doğru çekmişti ki yaşadıkları ve yaptıkları gerçekten çok ama çok ilginç.