gilles deleuze\'un iki ciltlik \"sinema\" eserinin birinci cildinde amerikan sinemasını incelerken cassavetes ile birlikte incelediği iki amerikalı yönetmenden biri olan büyük gerçekçi amerikan.
adam yarım asırdan da önce 12 angry men gibi bir şaheser bırakıyor fakat günümüz popüler kültürünün etkisindeki kitle film üzerinden metafor kasmaktan lumet'in yeteneklerine hiç değinmiyor bile. serpico ve dog day afternoon gibi 70'lere damga vurmuş, al pacino'nun oyunculukta kariyer zirvelerine ulaştığı filmler var fakat bir bakıyorsun bizim ülkemizde al pacino the godfather serisinden ibaret. long day's journey ınto night, network, prince of the city gibi sağlam filmlere imza atmıştır. neyse bu konuda biraz doluyum o kadar, kitlesel hareket diyerek ustayı konuşmaya başlayalım.
kariyeri boyunca, marlon brando, katharine hepburn, ingrid bergman, al pacino, henry fonda, sean connery, rod steiger, james mason, sophia loren, vanessa redgrave, paul newman gibi sinema tarihinin en başarılı oyuncuları ile çalışmıştır. bu tarz büyük oyuncuları idare etmek, yönlendirmek ve bir şekle sokmak ciddi yetenek isteyen bir iştir.
lumet, 20. yüzyıl amerika'sının ki özellikle new york'un hem canlılığının hem de çürümesinin ruhlu tarihçisi gibidir adeta. tiyatro kökenlidir ki bu özelliğini, sokaklarının havasını soluduğu manhattan, bronx, brooklyn, queens gibi new york yozlaşmışlığının en net görüldüğü yerleri tüm gerçekliğiyle beyazperdeye aktararak kullanır. filmleri genellikle adalet, gerçeklik, sadakat veya insanın insana uyguladığı vahşet gibi ahlaki temalar ve bozulmalar etrafında inşa edilir.